Workpoint News รายงานวันที่ 24 กรกฎาคม 2019

โรคงูสวัดเกิดจากเชื้อไวรัส ติดต่อได้ง่ายเหมือนโรคสุกใส แต่ป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน โดยเฉพาะผู้สูงอายุเพื่อกระตุ้นภูมิต้านทาน

วันที่ 24 ก.ค.2562 นายแพทย์มานัส โพธาภรณ์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่าในประเทศไทยมีรายงานผู้ป่วยโรคงูสวัดประมาณ 0.26 รายต่อประชากร 1,000 คน ซึ่งในจำนวนนี้พบว่าร้อยละ 53.6 ของผู้ป่วยมีอายุมากกว่า 45 ปี โรคงูสวัดเป็นโรคที่มีการติดต่อทางการหายใจเอาเชื้อไวรัส หรือสัมผัสสะเก็ดน้ำเหลืองที่แผล เป็นโรคที่ติดต่อได้ง่ายเหมือนโรคสุกใส แต่ผู้ที่เคยเป็นโรคสุกใสแล้วจะมีภูมิต้านทานต่อโรคงูสวัดเพราะเป็นเชื้อไวรัสตัวเดียวกัน การได้รับเชื้อไวรัสเพิ่มเติมเป็นการกระตุ้นภูมิต้านทานเทียบได้กับการได้รับวัคซีนโรคงูสวัดเป็นโรคที่ป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีนสามารถกระตุ้นภูมิต้านทานในผู้สูงอายุและกลุ่มเสี่ยงอื่น ๆ ให้สูงขึ้นเหมือนกับภูมิต้านทานที่สูงขึ้นภายหลังการป่วยเป็นงูสวัด ทั้งนี้ มีการวิจัยประสิทธิภาพของวัคซีนโรคงูสวัดในผู้ที่มีอายุ 60 ปี ขึ้นไป พบว่ามีประสิทธิภาพลดการป่วยเป็นงูสวัดร้อยละ 51.3และลดอุบัติการณ์ของอาการปวดหลังจากผื่นงูสวัดหายแล้ว ร้อยละ 66.5

แพทย์หญิงมิ่งขวัญ วิชัยดิษฐ ผู้อำนวยการสถาบันโรคผิวหนัง กล่าวเพิ่มเติม โรคงูสวัดเป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส ถ้าติดเชื้อครั้งแรกจะทำให้เป็นโรคสุกใสส่วนมากเกิดในเด็กหลังจากโรคสุกใส หายแล้วไวรัสจะเข้าไปหลบซ่อนอยู่ในปมประสาท และภายหลังหากภูมิต้านทานต่อไวรัสลดลง ไวรัสจะแบ่งตัวเพิ่มจำนวน ทำให้เกิดผื่นเป็นตุ่มน้ำพองตามแนวเส้นประสาทนอกจากนี้ยังพบอาการแทรกซ้อนของงูสวัด คือ ปวดเส้นประสาท ซึ่งเกิดขึ้นได้ทั้งก่อนและระหว่างที่ยังมีผื่น หรือหลังจากผื่นหายแล้ว อาการปวดมักรุนแรงและมีหลายลักษณะ เช่น ปวดแสบร้อน ปวดเหมือนเข็มแทง ปวดเหมือนถูกมีดกรีด เป็นต้น โดยระดับความรุนแรงของอาการปวดมีความสัมพันธ์กับอายุของผู้ป่วย คือ ผู้ป่วยยิ่งอายุมากขึ้น โดยเฉพาะอายุมากกว่า 60 ปี ยิ่งเสี่ยงต่อการปวดรุนแรง และอาจมีผลต่อคุณภาพชีวิต สำหรับการรักษาประกอบด้วยยาต้านไวรัสและยาแก้ปวดปลายเส้นประสาท เพื่อป้องกันและลดความทุกข์ทรมานจากโรคงูสวัดนอกเหนือจากการฉีดวัคซีนซึ่งเป็นการป้องกัน

ไทยรัฐฉบับพิมพ์21 ก.ค. 2562 07:01 น. https://www.thairath.co.th/news/local/1619063

การใช้กัญชาที่ถูกหลักคือการใช้ขนาดน้อยที่สุดหรือที่เรียกว่าไมโครโดส ที่เราเรียกว่าใช้ปลายไม้จิ้มฟันแตะซอกฟัน เวลาเย็นหรือก่อนนอนเป็นการใช้ครั้งแรกและในวันต่อมาค่อยๆเพิ่มปริมาณขึ้นทีละน้อย เช่น ไม้จิ้มฟันหักปลายจุ่มลงในน้ำมันกัญชาปาดส่วนเกินออก แตะที่ซอกฟัน (กรณีที่ไม่มีฟันจะใช้ดูดเอาก็ได้) การเริ่มต้นด้วยการหยดใต้ลิ้น ถ้าหยดถูกวิธีโดยไม่กลืนเป็นเวลาหนึ่งนาทีจะทำให้การดูดซึมค่อนข้างสมบูรณ์และออกฤทธิ์ได้เร็วภายใน 15 ถึง 45 นาทีก็ตาม แต่มักควบคุมขนาดของหยดไม่ได้และกลายเป็นได้ปริมาณมากเกินไปจนเกิดเมา การใช้ไม้จิ้มฟันแม้ว่าปริมาณที่ได้รับอาจไม่แน่นอนเพราะกลายเป็นการกินและการออกฤทธิ์อาจช้า โดยต้องรอถึง 1–4 ชั่วโมงก็ตาม แต่มีความปลอดภัยกว่ามาก และจะทำให้กลไกทั้งหลายที่พูดกันขณะนี้ นุ่มนวลขึ้น ไม่เมา แต่ในขณะเดียวกันอาจยังไม่เห็นผลทันที โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของสมองเสื่อม การลดอาการเกร็งและในเรื่องของโรคพาร์กินสัน แม้ในเรื่องการนอน ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับการปรับขนาดทีละเล็กทีละน้อย โดยอาจจะต้องรอโดยใช้เวลาถึง 10-14 วัน เรื่องที่กัญชาทำให้ความดันต่ำ (ทั้งที่ไม่ต้องเมาก็ได้) เป็นเรื่องจริง โดยที่แม้ใช้ในปริมาณน้อยถูกวิธีและเป็นที่มาที่ต้องมีความระมัดระวังเมื่อใช้ร่วมกับยาแผนปัจจุบันอื่น โดยเฉพาะกัญชาที่ใช้นั้นเป็นชนิดที่มีสารออกฤทธิ์แบบไม่เมาเป็นส่วนใหญ่ที่เรียกว่า CBD หรือที่มาจากกัญชงนั่นเอง โดยที่ CBD สามารถเพิ่มขนาดยาหลากหลายได้ตั้งแต่ยาลดความดัน ยาเบาหวาน ยาลดไขมัน ยานอนหลับ ยารักษาโรคจิต ยารักษาโรคซึมเศร้า ยาปฏิชีวนะ ยารักษาโรคเอดส์ ยาแก้แพ้ เป็นต้น จนเมื่อเกิดผลแทรกซ้อนจะอธิบายจากการที่ยาปัจจุบันออกฤทธิ์มากเกินไป

PDF Download

ไทยรัฐฉบับพิมพ์ รายงานวันที่ 14 ก.ค. 2562  https://www.thairath.co.th/news/local/1614235

แจงกันตั้งแต่ 2561 จน 2562 ทำไมเราจึงเปลี่ยนแปลงไม่ได้...เรากำลังมีวิสัยทัศน์ (Vision for the future) ผิดหรือเปล่า?...อยากให้ระบบสาธารณสุขไทยเป็นอย่างไร?

มีคุณภาพและให้ความสุขทั้งคนไข้ ทั้งพนักงาน ทั้งนี้ต้องใช้เงินเพิ่มมากเพราะงบสาธารณสุขประเทศเราน้อยมากถ้าเทียบกับสิ่งที่ประชาชนต้องการ...หมอและเจ้าหน้าที่สาธารณสุขต้องการที่จะมีเวลาในการอธิบายอย่างเพียงพอ ในการสร้างความเข้าใจ ในการป้องกันตนเองก่อนเกิดโรค (primary prevention) และเมื่อเกิดโรคไปแล้ว (secondary prevention) และโรคขณะที่เป็นอยู่

ทั้งนี้เพื่อสร้างความสัมพันธ์อันดี ความเข้าใจระหว่างเจ้าหน้าที่สาธารณสุขและผู้ป่วย (doctor-patient relationship) ลดการฟ้องร้อง และทำให้คนไข้สามารถดูแลตัวเองได้ดีขึ้นอย่างยั่งยืนซึ่งจะลดจำนวนคนป่วยหนักในอนาคต...หรือเน้นคุมค่าใช้จ่ายโดยไม่คำนึงถึงความเป็นจริงในโรงพยาบาลของรัฐโดยเฉพาะในต่างจังหวัด และทำให้เกิดการ บริการแบบต่ำกว่ามาตรฐาน (sub– standard) โดยไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ และตามมาด้วยการฟ้องร้องของคนไข้?

ตัวปัญหา สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ตั้งเป้าลดค่าใช้จ่ายประเทศในส่วนสาธารณสุข โดยที่ประเทศไทยงบน้อยอยู่แล้ว และมีส่วนที่ยังขาดเงินอีกมหาศาล สปสช.ควรจะช่วยหาเงินเข้าโรงพยาบาล ไม่ใช่ลดค่าใช้จ่าย เพราะแค่นี้ก็ขาดแคลนอยู่แล้ว

เมื่อคนไม่สามารถมีชีวิตที่แข็งแรงก็ไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและกระทบต่อเศรษฐกิจ นอกจากนั้นคนไข้และญาติเข้าถึงข้อมูล และการรักษาใหม่ หรือการตรวจและรักษาแบบสมบูรณ์แบบตามมาตรฐานของต่างประเทศ (gold standard) ซึ่งแน่นอนจะทำให้ค่าหัวเพิ่มขึ้นปีต่อปีอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และสิ่งที่เจ้าหน้าที่สาธารณสุขได้รับไปคือ “ก้อนหินไม่ใช่ดอกไม้”

Workpoint Newsรายงานวันนี้19 กรกฎาคม2562

กรมควบคุมโรคกระทรวงสาธารณสุขติดตามสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสอีโบลาในต่างประเทศเตรียมพร้อมทั้งการเฝ้าระวังและป้องกันโรคเน้นดำเนิน3 มาตรการหลักอย่างเข้มข้นและต่อเนื่องหลังWHO ประกาศให้โรคติดเชื้อไวรัสอีโบลาเป็นสถานการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ 

วันที่18 ก.ค.2562 จากกรณีที่องค์การอนามัยโลก(WHO) ประกาศให้การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสอีโบลาเป็นสถานการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศหลังพบการระบาดในประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก ภายหลังจากที่ผู้เชี่ยวชาญขององค์การอนามัยโลกและองค์การสหประชาชาติได้เข้าไปให้การช่วยเหลือในการป้องกันและควบคุมโรคแต่การระบาดยังคงมีอย่างต่อเนื่องตลอดจนพบการระบาดในพื้นที่ใหม่จึงออกประกาศดังกล่าวเพื่อระดมความช่วยเหลือจากนานาประเทศ

นพ.สุวรรณชัยวัฒนายิ่งเจริญชัยอธิบดีกรมควบคุมโรคเปิดเผยว่า ตามพ.ร.บ.โรคติดต่อพ.ศ.2558 กระทรวงสาธารณสุขได้ประกาศกำหนดให้โรคติดเชื้อไวรัสอีโบลาเป็นโรคติดต่ออันตรายที่จะต้องเฝ้าระวังและดำเนินการอย่างเข้มข้นโดยกรมควบคุมโรคได้ติดตามสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสอีโบลาในต่างประเทศมาอย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่มีรายงานผู้ป่วยในช่วงเดือนสิงหาคมพ.ศ.2561 ที่ผ่านมาและได้เตรียมพร้อมทั้งการเฝ้าระวังและป้องกันโรคอย่างต่อเนื่องซึ่งขณะนี้ในประเทศไทยไม่มีรายงานผู้ป่วยโรคติดเชื้อไวรัสอีโบลาแต่อย่างใด

กระทรวงสาธารณสุขจัดระบบเฝ้าระวังและป้องกันโรคด้วยมาตรการหลักซึ่งดำเนินการมาอย่างเข้มข้นและต่อเนื่องดังนี้
1.ติดตามสถานการณ์ความคืบหน้าจากองค์การอนามัยโลกเฝ้าระวังผู้ป่วยโดยเฉพาะกลุ่มนักท่องเที่ยวต่างชาติหรือคนไทยที่เดินทางมาจากพื้นที่ที่มีการระบาดของโรคทั้งในด่านควบคุมโรคติดต่อระหว่างประเทศในโรงพยาบาลภาครัฐและภาคเอกชนและในชุมชนคัดกรองผู้ที่เดินทางมาจากประเทศที่มีการระบาดของโรคทั้งที่ด่านควบคุมโรคที่สนามบินด่านทางน้ำและด่านพรมแดนทางบก
2.เตรียมความพร้อมในการตรวจหาเชื้อทางห้องปฏิบัติการซึ่งไทยได้รับความร่วมมือจากสหรัฐฯในการตรวจวิเคราะห์เชื้อไวรัสชนิดนี้
3.มาตรการดูแลรักษาหากมีผู้ป่วยที่มีอาการในข่ายสงสัยโดยใช้มาตรฐานเดียวกับการดูแลผู้ป่วยโรคติดต่อที่มีอันตรายเช่นไข้หวัดนกโรคซาร์สซึ่งโรงพยาบาลในสังกัดทั่วประเทศมีความพร้อมอยู่แล้ว

ทั้งนี้องค์การอนามัยโลกไม่แนะนำให้จำกัดการเดินทางหรือการค้าระหว่างประเทศสำหรับผู้ที่จะเดินทางไปยังประเทศที่มีการระบาดของโรคนี้ซึ่งองค์การอนามัยโลกประเมินว่านักเดินทางระหว่างประเทศยังมีความเสี่ยงในระดับที่ต่ำมากเนื่องจากผู้ที่ติดเชื้อส่วนใหญ่มีการติดเชื้อโดยตรงจากการสัมผัสกับของเหลวในร่างกายหรือสารคัดหลั่งของผู้ป่วยโดยเฉพาะอย่างยิ่งในโรงพยาบาลจากการใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์(เข็มและหลอดฉีดยา) ที่ปนเปื้อนเชื้อรวมถึงไม่มีการป้องกันเมื่อมีการสัมผัสกับสารคัดหลั่งที่ติดเชื้อ

คำแนะนำสำหรับผู้ที่จะเดินทางจากประเทศไทยไปยังประเทศที่มีการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสอีโบลา
1.หลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์ป่าทั้งที่ป่วยหรือไม่ป่วย
2.หลีกเลี่ยงการรับประทานสัตว์ป่าที่ป่วยตายโดยไม่ทราบสาเหตุโดยเฉพาะสัตว์จำพวกลิงหรือค้างคาวหรืออาหารเมนูพิสดารที่ใช้สัตว์ป่าหรือสัตว์แปลกๆมาประกอบอาหาร
3.การหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารคัดหลั่งเช่นเลือดจากผู้ป่วยสิ่งของเครื่องใช้ของผู้ป่วยที่อาจปนเปื้อนกับสารคัดหลั่งของผู้ป่วยหรือศพ
4.หลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรงกับผู้ป่วยหากมีความจำเป็นให้สวมอุปกรณ์ป้องกันร่างกายและล้างมือบ่อยๆ
5.หากมีอาการเริ่มป่วยเช่นมีไข้สูงอ่อนเพลียปวดศีรษะปวดกล้ามเนื้อเจ็บคออาเจียนท้องเสียภายหลังกลับจากประเทศที่มีการระบาดให้รีบพบแพทย์ทันที

กระปุกรายงานวันที่18 กรกฎาคม2562

 WHO ประกาศภาวะฉุกเฉินทั่วโลกหลังอีโบลาเริ่มระบาดในคองโกแอฟริกากลางแม้ยังไม่ถึงขั้นให้ปิดกั้นการเดินทางและการค้าแต่ถึงเวลาที่โลกควรตื่นตัว

 วันที่18 กรกฎาคม2562 สำนักข่าวบีบีซี รายงานว่าองค์การอนามัยโลก(WHO) ได้ประกาศให้วิกฤตการณ์อีโบลาซึ่งแพร่ระบาดในสาธารณรัฐคองโกจัดเป็นภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ(PHEIC) ซึ่งเป็นระดับการแจ้งเตือนสูงสุดที่WHO สามารถทำได้และที่ผ่านมาเคยมีการประกาศภาวะดังกล่าวเพียง4 ครั้งเท่านั้น

           การประกาศเตือนดังกล่าวมีขึ้นภายหลังจากเชื้ออีโบลาคร่าชีวิตประชาชนในคองโกไปกว่า1,600 ชีวิตและล่าสุดพบว่าเชื้อได้เริ่มแพร่กระจายเข้าสู่เมืองโกมา(Goma) เมืองใหญ่ที่สุดของคองโกซึ่งมีประชากรมากกว่า2 ล้านคนอีกทั้งยังเป็นจุดเชื่อมต่อสำคัญสำหรับผู้ที่จะเดินทางขึ้นไปยังพื้นที่ตอนเหนือของประเทศรวมถึงมีท่าอากาศยานนานาชาติตั้งอยู่ในเมืองดังกล่าว

            เว็บไซต์อินดิเพนเดนท์ เผยว่าสำหรับการแพร่ระบาดของอีโบลาสู่เมืองโกมาได้รับการตรวจพบหลังการเสียชีวิตของผู้ป่วยรายหนึ่งที่ใช้ชื่อปลอมปิดบังตัวตนและเดินทางเข้าเมืองโดยรถบัสขณะนี้่เจ้าหน้าที่สาธารณสุขต้องดิ้นรนอย่างหนักเพื่อติดตามตัวบุคคลใดก็ตามที่เคยติดต่อกับผู้ป่วยที่เสียชีวิตรวมถึงคนอีกหลายสิบคนซึ่งเดินทางมาโดยรถบัสคันเดียวกัน

           ด้านนายทีโดรสอัดฮานอมกีบรีเยซุสผู้อำนวยการใหญ่องค์การอนามัยโลกได้กล่าวระหว่างการแถลงข่าวในกรุงเจนีวาเมื่อวันพุธที่ผ่านมา(17 กรกฎาคม) ระบุว่าถึงเวลาแล้วที่โลกจะได้รับการแจ้งเรื่องดังกล่าวอย่างไรก็ตามเขายอมรับคำแนะนำว่ายังไม่ควรจำกัดเรื่องการเดินทางหรือการค้ารวมถึงยังไม่ต้องตั้งด่านคัดกรองโรคที่ท่าเรือหรือท่าอากาศยานในขณะนี้นอกเหนือจากพื้นที่เสี่ยง

ขายอมรับว่าการแพร่ระบาดของเชื้ออีโบลาเข้ามาสู่เมืองโกมานับเป็นจุดเปลี่ยนเกมที่สำคัญจึงถึงเวลาที่โลกควรจะต้องได้รับรู้และทางองค์การอนามัยโลกเองก็ต้องเพิ่มความพยายามขึ้นอีกเป็นเท่าตัวในการทำงานร่วมกับคองโกเพื่อยุติการแพร่ระบาดของโลกและสร้างระบบสาธารณสุขที่ดียิ่งขึ้น

         ทั้งนี้สำหรับการประกาศภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศระดับการเตือนภัยสูงสุดของWHO เคยมีการประกาศใช้มาแล้วในการแพร่ระบาดของเชื้ออีโบลาในพื้นที่แอฟริกาตะวันตกเมื่อปี2557-2558ซึ่งในครั้งนั้นคร่าชีวิตประชาชนไปกว่า11,000 คน

          อนึ่งสำหรับวัคซีนป้องกันโรคติดเชื้ออีโบลานั้นยังเป็นวัคซีนที่ไม่มีใช้ในคนทั่วไปแต่จะมีการให้วัคซีนในกลุ่มผู้ที่เคยติดต่อกับผู้ป่วยโดยตรงหรือคนที่กำลังจะติดต่อกับผู้ป่วยเท่านั้นวัคซีนดังกล่าวได้รับการพัฒนาขึ้นระหว่างการแพร่ระบาดของโรคในแอฟริกาตะวันออกและได้ถูกนำมาใช้ระหว่างการระบาดครั้งล่าสุดพบว่าวัคซีนมีประสิทธิภาพถึง99% และมีคนกว่า161,000คนแล้วที่เคยได้รับวัคซีนดังกล่าว

Workpoint News  รายงานวันที่18 กรกฎาคม 2562

รพ.เชียงคานใช้สีของมุ้งเป็นการคัดเเยกผู้ป่วยไข้เลือดออกตามอาการเพื่อให้จนท.พยาบาลเเละแพทย์สามารถดูเเลได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยเเบ่งออกเป็น3สีสีขาว  ระยะเริ่มต้น, สีชมพูระยะใกล้วิกฤตเเละสีเขียวระยะวิกฤต   

เมื่อเวลา12.00น. วันที่18ก.ค. 62ผู้สื่อข่าวได้รับแจ้งว่าที่หอผู้ป่วยรพ.เชียงคานจ.เลยได้มีคนไข้เลือดออกมารักษาตัวที่โรงพยาบาลเป็นจำนวนมากผอ.รพ.ปิ๊งไอเดียจัดกางมุ้งเตียงคนไข้ตามสีอาการหนักเบาของโรคไข้เลือดออกจนญาติคนไข้ชื่นชมที่ดูแลป้องกันผู้ป่วยเป็นอย่างดีและเป็นโรงพยาบาลนำร่องของจังหวัดเลย

ผู้สื่อข่าวสอบถามไปยังแพทย์หญิงระพีพรรณจันทร์อ้วนผอ.รพ.เชียงคานเปิดเผยว่าการกางมุ้งคือหลักการการป้องกันมียุงไปกัดคนที่ป่วยแล้วมีเชื้อไข้เลือดออกแล้วแพร่เชื้อต่อโดยหมู่แต่ละสีมีความแตกต่างกันระยะไข้เลือดออกเปลี่ยนเป็น3ระยะ

ระยะที่1ระยะไข้จะใช้มุ้งสีขาว

ระยะที่2ใกล้วิกฤตมีอาการแย่ลงเราต้องมีการติดตามอย่างใกล้ชิดจึงใช้มุ้งสีชมพูจนท.พยาบาลก็จะเข้าไปดูแลบ่อยขึ้นวัดความดันวัดชีพจร

ระยะที่3อยู่ในระยะวิกฤตแล้วจะใช้มุ้งสีเขียว

ในปัจจุบันนี้จะมีแต่ประเทศเพื่อนบ้านสปป.ลาวมารักษาที่นี่ตั้งแต่ต้นปีจนถึงปัจจุบันมีคนลาวที่ป่วยเป็นไข้เลือดออกมารักษาจำนวน14 ราย  ส่วน4 สัปดาห์ที่ผ่านมามี21รายรวมปัจจุบันในอำเภอเชียงคานมีการป่วยเป็นไข้เลือดออกจำนวน21 รายคิดเป็นอัตราป่วย34 ต่อประชากร1 แสนรายรวมทั้งปีอยูที่28 รายคิดเป็นอัตราป่วย45 รายต่อประชากร1 แสนรายถ้าในระดับประเทศจะอยู่ที่69 รายต่อประชากร1 แสนราย

WorkpointNews รายงานวันที่16กรกฎาคม2562

กรณีแพทย์ไทยได้ประกาศเตือนระวัง“โรคลายม์” ภาวะสมองอักเสบความจำเสื่อมหลังพบผู้ป่วยรายแรกในประเทศไทยเป็นหญิงวัย47 ปีติดเชื้อหลังจากกลับมาจากท่องเที่ยวที่ประเทศตุรกีใช้เวลารักษากว่า2 เดือนจนหายแต่ทำให้เกิดผลกระทบความทรงจำขาดหายไปบางส่วนนั้น

ข้อมูลจาก หน่วยปฏิบัติการวิจัยโรคอุบัติใหม่และซ้ำในสัตว์ คณะสัตวแพทย์ จุฬาลงกรณ์ ระบุว่าโรคลายม์(Lyme disease) เกิดจากเชื้อแบคทีเรียBorrelia spp. ติดต่อโดยการแพร่เชื้อผ่านเห็บอาการของโรคแตกต่างกันไปส่วนใหญ่จะมีผื่นขึ้นบนผิวหนังและปวดตามข้อหรือข้ออักเสบโรคนี้พบได้ทั่วโลก

สัตว์ชนิดใดเป็นโรคลายม์ได้บ้าง

สัตว์ที่สามารถเป็นโรคลายม์ได้ได้แก่สุนัขม้าและโคสามารถเป็นโรคลายม์ได้นอกจากนี้กวางหางขาวหนูไมซ์สัตว์จำพวกกระรอกเทาและแรคคูนสามารถเป็นโรคนี้ได้เช่นกัน

สัตว์ติดโรคลายม์ได้อย่างไร

โดยสัตว์ติดโรคลายม์ได้โดยการถูกเห็บที่มีเชื้อกัดสัตว์ป่าโดยเฉพาะสัตว์ฟันแทะขนาดเล็กและกวางสามารถเป็นพาหะของเชื้อตามธรรมชาติได้เห็บได้รับเชื้อจาการดูดเลือดสัตว์ป่าที่มีเชื้อและสามารถแพร่ไปยังสัตว์อื่นหรือคนได้เมื่อถูกเห็บกัด

โรคลายม์มีผลต่อสัตว์อย่างไร

สัตว์ป่าที่ติดเชื้อโรคลายม์มักไม่แสดงอาการป่วยสุนัขอาจใช้เวลาถึง2-5 เดือนจึงแสดงอาการป่วยอาจพบอาการขากะเผลกข้ออักเสบโดยเป็นมากที่สุดที่ข้อศอกและข้อเข่าอาการกะเผลกอาจเป็นสลับกันจากขาหนึ่งไปอีกขาหนึ่งอาจพบไข้สูงส่วนใหญ่โรคจะหายไปเองแต่ในบางรายอาจป่วยเป็นระยะเวลานานและอาจพบปัญหาที่ไตและหัวใจซึ่งอาจทำให้ตายได้ในม้าและโคมักไม่แสดงอาการของโรคให้เห็นอาจมีอาการขากะเผลกหรือขาแข็ง

คนติดโรคลายม์ได้หรือไม่

คนติดโรคนี้ได้จากการถูกเห็บที่มีเชื้อกัดโดยเห็บต้องเกาะอยู่อย่างน้อย24 ชั่วโมงจึงจะสามารถแพร่เชื้อเข้าสู่ร่างกายได้เห็บในระยะตัวอ่อน(nymph) เป็นตัวแพร่โรคที่สำคัญที่สุด

โรคลายม์ที่พบในคนอาจไม่แสดงอาการป่วยเลยหรืออาจทำให้เกิดอาการรุนแรงมากได้โดยอาจเริ่มแสดงอาการ1-2 สัปดาห์หลังจากถูกเห็บกัดโดยเริ่มจากเป็นรอยบวมแดงบริเวณที่ถูกเห็บกัดแล้วกลายเป็นผื่นวงกลมคล้ายเป้ายิงปืนขนาดใหญ่ซึ่งไม่พบในทุกรายที่ติดเชื้ออาการอื่นๆได้แก่มีไข้ปวดตามตัวคอแข็งและปวดหัว

อาการในระยะที่สองของโรคเกิดขึ้นเมื่อผ่านไปหลายสัปดาห์ถึงหลายเดือนต่อมาโดยจะพบว่ามีอาการปวดตามข้อมากกว่าหนึ่งข้อโดยพบมากที่สุดที่ข้อเข่าเกิดการปวดและหายสลับกันไปเป็นระยะๆและอาจพบข้อบวมซึ่งอาการนี้อาจเป็นอยู่นานเป็นปีในระยะนี้อาจพบเห็นผื่นรูปกลมคล้ายเป้ายิงปืนจำนวนมากขึ้นและในบางรายพบว่ามีการแพร่ของแบคทีเรียไปสู่หัวใจหรือสมองด้วย

ควรติดต่อใครเมื่อสงสัยว่าเกิดโรคลายม์

กรณีสัตว์: แจ้งสัตวแพทย์

กรณีคน: พบแพทย์

จะป้องกันสัตว์จากโรคลายม์ได้อย่างไร

ใช้สารกำจัดและป้องกันเห็บดูแลสัตว์ให้อยู่ห่างจากเขตป่าและสัตว์ป่าควรตรวจหาและกำจัดเห็บทันทีที่พบควรใส่ถุงมือป้องกันตนเองเมื่อทำการกำจัดเห็บ

จะป้องกันตัวจากโรคลายม์ได้อย่างไร

ควรหลีกเลี่ยงบริเวณที่มีเห็บอาศัยอยู่เช่นกองใบไม้บริเวณป่าพุ่มไม้ถ้าต้องทำงานในบริเวณดังกล่าวควรใส่เสื้อแขนยาวกางเกงขายาวรองเท้าที่ปิดนิ้วเท้าเสื้อที่มีสีสว่างจะช่วยให้มองเห็นเห็บได้ง่ายควรตรวจร่างกายเพื่อหาเห็บบ่อยๆและกำจัดเห็บทันทีที่พบควรใส่ถุงมือเมื่อกำจัดเห็บและล้างมือหลังจากเสร็จทุกครั้ง

ไทยรัฐ รายงานวันที่ 7 ก.ค. 2562 05:01 น. 

https://www.thairath.co.th/news/local/1608543 

ยังอยู่ในโรคอัลไซเมอร์ ต่อจากบทความ ‘เสี่ยงนะถ้ามีบรรพบุรุษเป็นอัลไซเมอร์’ มาดูการเดินทางและการแพร่กระจายของสารสมองเสื่อมซินนิวคลิน (α-Synuclein) เทา (Tau) และอมีลอยด์ (amyloid) ซึ่งเกี่ยวกับพาร์กินสันและอัลไซเมอร์ตามลำดับ

รียบเรียงดัดแปลงจากบทความ “Spreading of α–Synuclein and Tau : A Systematic Comparison of the Mechanisms Involved” ตีพิมพ์ใน Frontiers in Molecular Neuro-science ปี 2019

ที่เอาสองโรคนี้มารวมกันถึงแม้อาการจะต่างกัน เนื่องจากทั้งคู่เป็นโรคที่มาตามอายุ กลไกการเกิดโรคมีต้นตอคล้ายกันเพราะสารสมองเสื่อมที่เกาะอยู่ก็เป็นสารที่เกิดจากการม้วนตัวผิดปกติเหมือนกัน ถึงโรคอัลไซเมอร์จะมีเทาเป็นตัวหลักและพาร์กินสันจะมีซินนิวคลินก็เถอะ แต่ทั้งคู่ร่างกายล้วนไม่สามารถกำจัดออกไปได้

นอกจากจะเกาะในเซลล์สมองได้ ยังสามารถไปทำให้โปรตีนที่ปกติ เกิดม้วนตัวผิดปกติได้ เป็นตัวผิดๆ จนสุดท้ายโปรตีนก็ผิดปกติไปทั่วสมอง ผ่านทางเส้นประสาทอีกด้วย การที่โปรตีนทั้งสองกระจายตัวไปตามสมองที่ตำแหน่งต่างกันน่าจะเป็นเพราะรูปทรงหรือการเกาะตัวของมันกับเซลล์รอบข้าง

และปัจจุบันถือว่าเป็นคุณสมบัติที่เหมือน กับโปรตีนพรีออน (prion–like properties) ที่ก่อโรค Creutzfeldt– Jakob disease (CJD)

การกระจายตัวที่ไปกันคนละทางจะส่งผลกระทบออกมาทางอาการของโรคที่แตกต่างกันตั้งแต่เริ่มจนขั้นรุนแรง เช่นในพาร์กินสัน นักวิจัยหลายคนคิดว่าโปรตีนซินนิวคลินผิดปกตินั้นเริ่มจากแถวประสาทรับกลิ่นใต้สมองด้านหน้า (olfactory bulb) จึงทำให้การรับกลิ่นมีปัญหานำมาก่อน ในขั้นที่สองไปยังแถวก้านสมอง จากนั้นไปถึงสมองส่วนกลางที่คุมและจัดการการเคลื่อนไหว (subs-tantia nigra pars compacta) ซึ่งออกมาเป็นอาการแข็งเกร็งและสั่นเวลาอยู่นิ่ง สุดท้ายก็แพร่กระจายไปยังสมองด้านนอก (cortex) แต่ก่อนจะเริ่มที่ประสาทรับกลิ่นใต้สมองด้านหน้า มีข้อสงสัยว่าอยู่ดีๆโปรตีนซินนิวคลินผิดปกติมาจากไหน ส่วนหนึ่งเกิดจากยีนที่ผิดปกติแต่กำเนิด